Zwaarwegende kinderbelangen

(Blog is eerder verschenen op 8-3-2013 op de site van InnovatieNetwerk)
 
De relatie tussen suiker en overgewicht is weer volop in het nieuws. Foodwatch is een burgerinitiatief gestart tegen kindermarketing en Zembla had laatst een uitzending over het verborgen suiker in veel van onze voeding. Een recent artikel in de New York Times van Michael Moss bevestigde het beeld: uit smaaktesten blijkt dat consumenten voorkeur hebben voor producten met suiker, dus stoppen veel voedingsbedrijven suiker in het eten om de verkoop te stimuleren. Het is net als doping: iedereen doet het, dus ik moet wel meedoen om met de besten mee te komen en geen marktaandeel te verliezen.
Ik moest hieraan denken toen ik deze week de bijeenkomst ‘Zwaarwegende kinderbelangen’ bijwoonde over kinderen en overgewicht. De bijeenkomst was georganiseerd door projectmanagementbureau P2 en uitgenodigd waren vertegenwoordigers van de voedingsindustrie, zorgverzekeraars, GGD, maatschappelijke organisaties en overheid. Er waren korte presentaties over de succesvolle wijkaanpak in Utrecht en Rob Oudkerk hield een verhaal over JOGG (Jongeren Op Gezond Gewicht). De publiek-private samenwerking tussen overheid en bedrijfsleven kwam uitgebreid aan de orde en ook de dilemma’s die daarbij spelen. Het is natuurlijk helemaal prima als Albert Heijn jongeren voorlichting geeft over gezonde voeding door de eigen vakkenvullers op te leiden als JOGG-coach. Maar het wordt ingewikkelder als maatregelen tegen overgewicht leiden tot een lagere omzet van suikerhoudende producten als frisdrank en snoep. Vandaar dat bedrijven zich liever willen verbinden aan activiteiten die jongeren stimuleren om meer te bewegen en te sporten: dan mag je namelijk met een gerust geweten een reep eten of een cola drinken (of liever een colaatje, dat klinkt nog minder erg aldus Rob Oudkerk).
Wat doen we hieraan? Als we overgewicht willen terugdringen dan is het onvermijdelijk dat er minder suikerhoudende dranken en etenswaren worden verkocht. Aan het alternatief - water drinken, liefst uit de kraan – verdient niemand iets. Er worden vanuit JOGG wel gratis bidons uitgedeeld, maar de frisdrankautomaten blijven staan. Daar verdient de school namelijk duizenden euro’s per jaar mee waar het leuke activiteiten van kan organiseren. Het is dus roeien tegen de economische stroom in. Compromis is dan dat er vooral lightproducten worden verkocht, maar daar schijn je juist weer honger van te krijgen, omdat je lichaam zoet proeft, maar het niet krijgt.
In Utrecht Overvecht hebben ze het anders gedaan. Daar hebben de basisscholen en de gemeente afgesproken dat alle scholen om 10 uur fruit eten, in plaats van koek of snoep. De projectleider van de GGD heeft de indruk dat deze maatregel het beste heeft geholpen in het terugdringen van overgewicht: het is duidelijk, iedereen doet mee en het helpt om regelmaat te krijgen in de maaltijden die kinderen op een dag naar nuttigen.
Nu nog water drinken in plaats van appelsap en een lekkere warme maaltijd met verse groenten tijdens de lunch en de zwaarwegende kinderbelangen worden een stuk lichter.